Raadsvergadering, 10 november 2022;

Begroting 2023 (10-11-2022)

Geachte voorzitter,

Voordat wij terugblikken op de keuzes die wij in 2022 hebben gemaakt voor 2023, en voordat wij deze nader toelichten, willen wij vooruitkijken naar het jaar 2023. Wat gaan we allemaal doen met het geld dat begroot is. Uiteindelijk is dat hetgeen wat onze inwoners het meest interesseert.

We gaan in Gilze en in Rijen twee sporthallen bouwen. Beide sporthallen staan midden in woonwijken en zullen deze wijken behoorlijk opfleuren. Het centrumplan Gilze wordt in 2023 voltooid. Samen met het Bisschop de Vetplein geeft dit Gilze een ware metamorfose. In het Laarspad en Wendel-zuid gaan we ook grote vorderingen zien. Rond de Waranda ontstaat een prachtig park. In Hulten gaan we de N282 afsluiten en planten we veel bomen. Er komt een omleiding vanaf de Burgemeester Letschertweg in Tilburg. In Molenschot gaan we beginnen met Blokske 2. In Rijen gaan we de Vliegende-Vennen voltooien, pakken we Rijen Noord-Oost aan. Rijen-zuid gaan we renoveren en nieuwbouw realiseren. Voltooien van het centrum en het Wilhelminaplein opnieuw inrichten, zijn in gang gezet.  Bij ‘De Kring’ Locatie KIN aan de Rector-Buijselstraat en Locatie Margriethal gaan we in 2023 bouwen. Verder gaan we duidelijkheid krijgen hoe het verder gaat met de Spoorzone.

De bestuurszetel in het gemeentehuis zal een belangrijk gespreksonderwerp worden. Verder gaan we de Scouting zoveel mogelijk helpen met het verwezenlijken van hun plannen.  Hiervoor dienen wij samen met Kern75 en de PVDA een motie in. Gaan we zorgen dat het VIP weer verder kan met waar ze goed in zijn: met behulp van de vele vrijwilligers de zorgvragen ontzorgen.

Dit is maar een kleine bloemlezing wat er allemaal in 2023 staat te gebeuren.

Algemeen

Voorzitter,

Dan kijken wij nu terug op het verkiezingsjaar 2022. Bij het vormen van de huidige coalitie, zijn wij ervan uit gegaan dat de bestaande plannen eerst maar eens uitgewerkt dienden te worden. Dat is dan ook terug te vinden in ons plan voor 2023.

In de wetenschap dat onze ambtenaren eigenlijk al overbelast waren, kunnen we vaststellen dat het getemporiseerd aanpakken een goede keuze is geweest. Wij bedanken de ambtenaren die zorg hebben gedragen voor de werkzaamheden aan het begrotingsproces.

Voorzitter, 

We zien dat de oorlog in Oekraïne nog steeds voortduurt, en dat er nog geen enkel uitzicht is op beëindiging. De inwoners van Oekraïne lijden onder de dagelijkse oorlogshandelingen. Deze oorlog heeft ook zijn weerslag op de Nederlandse economie, en is daarom ook van invloed op onze eigen begroting.

De energievoorziening is voor heel Nederland een grote zorg geworden. Zowel privé als zakelijk komen veel mensen in ernstige problemen. De ‘RIB Aanpak energiearmoede’ laat zien dat er ook binnen onze gemeente keihard gewerkt moet worden om kosten van levensonderhoud voor iedereen betaalbaar te houden.  De inflatie stijgt naar ongekende hoogte. Personeel aantrekken is nog steeds problematisch. Dat geldt ook voor de ABG. Dit alles maakt het begroten van het jaar 2023 er niet eenvoudiger op.

Voorzitter,

Desondanks is GGR tevreden met deze begroting 2023. Wij hebben de lasten voor onze inwoners vergeleken met de ons omliggende gemeentes, en dat laat geen bijzondere uitzonderingen zien. De tweede tussentijdse rapportage laat voor de komende jaren een gezond financieel beeld zien. Alleen het jaar 2026 blijft zeer zorgelijk. Wij hopen dat ‘Den Haag’ de balans herstelt en dat de beschikbare gelden eerlijk verdeeld zullen gaan worden.

Tot nu toe is de beslissing van deze coalitie om met drie wethouders van start te gaan een juiste gebleken. Ambtenaren geven aan dat de portefeuilleverdeling er toe heeft bij gedragen dat er veel meer duiding is. Wijzelf zien dat bij de raadscommissies terug. De pensioen- en wachtgeldvoorzieningen voor deze gemeente zijn in financieel opzicht meer aanvaardbaar geworden.

Vergroening.

Voorzitter,

Wij zien in deze begroting dat er extra geld wordt vrijgemaakt om de groenvoorziening in onze vier kernen te verbeteren.  Wij hopen dat er met de firma die per 1 januari het groen binnen de hele ABG gaat verzorgen goede afspraken worden gemaakt. Weet de wethouder al wat meer hierover?

Tijdens de carrousel hebben wij de vraag gesteld hoe wij de 200.000 euro die het groen een extra impuls gaat geven terug gaan zien. Daar kwam geen duidelijk antwoord op. Daarom wethouder: aan u de vraag: “hoe gaan wij de  kwaliteitsimpuls binnen onze vier kernen terug zien?”

Wolfsweide park.

Voor het project Wolfweide park is in de begroting 40.000 euro opgenomen. In de komende maanden wordt er een plan gemaakt. Het probleem blijft wel dat dit park nog steeds een bufferfunctie heeft bij extreme regenval. Dit blijft een knelpunt.

Bij de Warande gaan we de wandelpaden verbeteren en de brug vervangen. Hier ontstaat met de ‘Overkant’, ‘Steenakkers’ en de ‘Warande’ een prachtig parklandschap.

Recent zijn er bij de Wouwervallei met de laatste particulier afspraken gemaakt. Hierdoor kunnen we het gebied verder ontwikkelen. Allemaal stapjes richting de vergroening van onze gemeente.

Milieu

Voorzitter, 

We onderzoeken wat in de toekomst de beste manier is om afval in te zamelen. Blijven wij dit zelf doen of gaan we dit uitbesteden. Hoe houden we de service naar onze inwoners en de kosten hiervan het beste in balans?

Verder gaan we door met het optimaliseren van de afvalscheiding met als doel de hoeveelheid afval te beperken.  Er wordt hard gewerkt aan het gemeentelijke rioleringsplan . Bij deze plannen wordt het mogelijk regenwater af te koppelen en daar waar mogelijk te bewaren. Deze voorraad kunnen we vervolgens inzetten bij droge periodes.

Voorzitter,

De recente uitspraken over de stikstof-uitstoot geven aan hoe belangrijk het is om in 2023 verder te gaan met het ontwikkelen van een nieuwe duurzaamheidsvisie. Een visie waarin wij op energie, circulaire economie, klimaat en biodiversiteit de nadruk leggen.

Gezondheid

Voorzitter, 

Corona blijft een grote zorg. We zien dat er hard gewerkt wordt door de GGD om zoveel mogelijk inwoners een booster te geven. Dat ze hier mee resultaat behalen laten de recente cijfers zien. We intensiveren de samenwerking met de huisartsen.

Ook wordt er regionaal gekeken hoe we zoveel als mogelijk kunnen aansluiten bij het Schone Lucht-akkoord. De recent aangenomen motie ‘gezonde leefomgeving’ is een goede zaak.

De Spoorzone

Voorzitter,

Het behoud van het station is voor ons het belangrijkste. Er wordt achter de schermen hard gewerkt om een nieuwe BOK tot stand te brengen. Ook hier heeft de huidige inflatie een grote impact. Maar ‘Haalbaar en Betaalbaar’ is voor GGR het belangrijkste bij de onderhandelingen.

Op blz. 66 van de begroting staat: Onder het kopje 8,5 Spoorzone en Spoorse zaken.  ‘De gemeente wil een veilige oversteek voor alle lokale verkeer. Maar in  het coalitieakkoord hebben wij afgesproken dat die veilige oversteek enkel geldt voor voetgangers en fietsers. Dat moet onomstotelijk duidelijk zijn.  Is de wethouder dat met ons eens?

Huisvesting

Wij zijn benieuwd naar de voorstellen waar HEVO een dezer dagen mee gaat komen. Daar waar het gaat om de bestuurszetel hechten wij aan het huidige gemeentehuis. Wij van GGR zijn nog altijd trots op dit huis van democratie.

Sport

De nieuwbouw van De Magriethal gaat op korte termijn starten. Achter de Tuintjes zit er ook aan te komen. Wij hopen dat dit binnen de vastgestelde budgetten mogelijk blijft? Graag een antwoord van de wethouders of dit nog altijd zo is.

Wonen

Er speelt veel. ‘Wonen met zorg’ gaan we nog over spreken.

Eén voorwaarde is essentieel bij alle bouwprojecten, openbare gebouwen of renovaties: en dat is dat overal vooraf inclusie meegenomen wordt.

Met de vergrijzing van de bevolking dienen we de voorzieningen voor ouderen op peil te houden, en waar nodig vernieuwingen te introduceren.

Tegelijkertijd is het ook van belang dat er betaalbaar gebouwd wordt voor onze eigen jeugd. Noodzakelijk voor de leefbaarheid binnen onze vier kernen

Er wordt in alle kernen gebouwd. De bouwlocaties raken op. Onze vraag aan de wethouder: Heeft hij al nieuwe locaties op het oog?

Onderwijs

De tegenhanger van de vergrijzing is het sluipende proces van de verdwijning van schoolvoorzieningen. We dienen alert te zijn. Het basisonderwijs in Gilze en Rijen dient voortdurend impulsen te krijgen om bij de tijd te zijn.
Kinderdagopvang, buitenschoolse opvang, jeugdgezondheidszorg en de bibliotheek, kunnen met elkaar het platform zijn voor moderne integratie. De gemeente faciliteert binnen haar mogelijkheden.

Ook dat zijn ankerpunten voor de leefbaarheid van Gilze en Rijen. 

Cultuur

Tijdens corona heeft de cultuur een hard klap gehad. Nog steeds is het niet op niveau. De Cultuurcoach kan daarbij helpen.
Verder zouden wij willen zien dat de Erfgoedvisie en kerkenvisie in 2023 stevig en toekomst bestendig worden ingericht. Ook wordt het tijd om de cultuurvisie te herzien.

Sociaal Domein

Hier gaan wij het komend jaar 32,5  miljoen euro uitgeven.  Het Sociaal Domein is binnen de ABG de grootste afdeling.

Jeugdzorg is sinds de decentralisatie van 2016 een van de onderdelen waar wij geen grip op hebben.

Met het introduceren van het abonnementsgeld binnen de WMO zijn we ook hier de controle kwijt geraakt.
Onlangs heeft de ministerraad uitgesproken dat abonnementsgeld vanaf 2025 weer inkomensafhankelijk dient te worden. Tot die tijd komt hier extra geld voor. Maar is dat voldoende wethouder

Veel inwoners hebben last van de inflatie en energiearmoede. Hiervoor worden diverse maatregelen getroffen en proberen we op allerlei manieren de inwoners die dat aangaat te bereiken en te helpen. Het VIP, de voedselbank, Stichting leergeld, Weggeefhoek en onze seniorenverenigingen. Zijn hierin belangrijke schakels.

Tot slot Voorzitter,

Wij hebben een kleine bloemlezing gegeven wat er in 2023 gaat gebeuren en welke motivatie hier achter zit. Afmaken wat in gang is gezet, de basis op orde en investeren in een groen, duurzaam en sociaal gemeente Gilze en Rijen. Wij hopen dat we dit met alle raadsleden in een goede harmonie doen.

Hits: 110