Weekblad Gilze ne Rijen, 21 oktober 2020

In veel culturen heeft de lindeboom een aparte betekenis. Als je een huis ging bouwen plantte je eerst een linde. Lindebomen symboliseren de godin Freija en daarmee het vrouwelijke in de natuur: de vruchtbaarheid. Daarmee is de linde een belangrijke cultuurboom geworden. Linden functioneerden bovendien als ontmoetingsplaats, dikwijls op kruispunten. En precies zo’n boom staat aan het spoor bij de Vijf Eiken.

Bomen in het verdomhoekje

Bomen zijn van levensbelang, we onderschatten dat voortdurend, want we kappen er meer dan we planten. We vergeten gewoon dat een gekapte boom er jaren over gedaan heeft om groot te groeien. Te weinig zijn we ervan doordrongen dat klimaatadaptatie en CO2-reductie aangepakt moeten worden. We kijken weg, willen er niet bij stil staan. Te ver van ons bed.

De bomen in onze gemeente hebben het zwaar. Ze lijken steeds minder groeimogelijkheden te krijgen. Er is veel kritiek op het bomenbeleid van de gemeente. Het motto lijkt te zijn: ‘meer kappen, dan planten’. Er wordt in Gilze en Rijen nauwelijks gecompenseerd. De bestuurders vinden vragen over bomen heel vervelend. Ze gaan die liever uit de weg. Bomen worden gezien als onderdelen van een strijdtoneel. De ene boom staat in de weg, de andere geeft teveel schaduw, of veroorzaakt bladoverlast. Hij is slecht onderhouden, maakt de weg onbegaanbaar of is ziek en legt alsnog het loodje. Veel bomen worden door particulieren achteloos zonder vergunning gerooid. Dat kan niet als je een officieel bedrijf inschakelt, want dat eist vooraf een vergunning.

De zomerlinde moet beschermd worden

De provincie Noord-Brabant gaat bij de Vijf Eiken een spoortunnel bouwen. En voor de omgeving ervan is een bestemmingsplan gemaakt. In dat plan besteedt de provincie extra aandacht aan de status van de de zomerlinde bij de uitspanning aan de Oosterhoutseweg.

De provincie stelt vast dat die zomerlinde een monumentale boom is die er ‘redelijk’ bij staat, maar in de uitvoeringsfase van het tunnelproject kwetsbaar is. Men maakt zich zorgen: ‘Het totale oppervlak waarbinnen de beworteling wordt aangetroffen is circa 200 m2. Door de voorgenomen werkwijze zou hiervan circa 60 m2 verloren gaan. Dit komt neer op circa 30% van de huidige bewortelingsoppervlakte. Een dergelijk percentage aan wortelschade zou in het geval van de onderzochte boom betekenen dat deze een conditieklasse terug valt van redelijk naar matig.’

Maar men gaat ervan uit dat als er grondige maatregelen ter bescherming genomen worden, dus als de ‘nieuwe situatie’ op een ‘boomvriendelijke’ manier wordt ingericht, dat men dan geen negatieve gevolgen voor de onderzochte boom verwacht. Dit geldt uiteraard alleen als de randvoorwaarden tijdens de uitvoeringsfase in acht worden genomen.

En juist daar gaat het om: zijn we bereid de zomerlinde te beschermen? Wie is bereid voor de monumentale boom te strijden, toezicht te houden, het tunnelproject te monitoren, de provincie bij te staan bij het behoud. Welke bewoners richten hier een stichting voor op?

Deze cultuurboom fungeert vaak als een ontmoetingsplaats voor mensen. Hij symboliseert daarmee ‘samenwerking en rechtvaardigheid’, een ongewone combinatie in de huidige tijd. Welke boomliefhebbers sluiten hun handen ineen? Gilze Rijen heeft behoefte aan een burgerlijke initiatief.

Meer weten over hoe we onze gemeente groen en duurzaam houden? Ga naar de website groengilzerijen.nl. Daar kun je bovendien ook reageren op dit artikel.

Hits: 27